“بازاریابی ویروسی”، هر فعالیت بازاریابی که مانند یک ویروس از فردی به فرد دیگر منتشر میشود، بهعنوان بازاریابی ویروسی در نظر گرفته میشود. هدف آن دستیابی به مخاطبان جدید و ایجاد آگاهی در کمترین زمان ممکن در میان جمعیت زیادی از مخاطبان است. بازاریابی ویروسی یکی از انواع بازاریابی دهانبهدهان است.
استفاده از محتوای جذاب برای جذب مشتری فقط یک هیاهوی گذرا در فضای مجازی نیست، با گذشت زمان تبدیل به یک استراتژی بازاریابی پرطرفدار شده است که شرکتها مشتاقانه برای برندسازی از آن استفاده میکنند. پشت هر محتوایی که بهخوبی ویروسی شده است، یک استراتژی بازاریابی ویروسی توسعهیافته وجود دارد؛ زیرا آمادگی و خلاقیت در کنار شانس، دو بخش جداییناپذیر موفقیت هستند.
طراحی و ایجاد یک کمپین ویروسی بسیار آسان است. فقط باید محتوای جذابی ایجاد کنید که پتانسیل دسترسی به نقاط مختلف فضای مجازی را داشته باشد، سپس آن را از طریق پلتفرمهای مختلف در اینترنت منتشر کرده و به حرکت درآورید. هنگامی که محتوای شما توجه کاربران را به خود جلب کرد، دیوانهوار به اشتراک گذاشته شده و در نهایت ویروسی میشود.
شما میتوانید برای ایجاد یک کمپین ویروسی، محتوای خود را به دو شکل مختلف تولید کنید، قابل مشاهده یا پنهان. در شکل قابل مشاهده، کاربر از همان لحظه اول متوجه میشود که در حال مشاهده تبلیغات یا محتوای برند است، اما در شکل پنهان مشارکت برند بعداً آشکار میشود. نکته بسیار مهم در این نوع استراتژی این است که باید بسیار مراقب باشید و محتوا را طوری طراحی کنید که مخاطب احساس نکند فریب خورده یا بازیچه بوده است.
از اصول بازاریابی ویروسی که باید در اجرای کمپین رعایت شود، میتوان به برنامهریزی عالی، جذب تعامل مخاطب و تولید محتوای جذاب و باارزش خبری اشاره کرد. همچنین در صورت تمایل میتوانید از قدرت تأثیرگذاری افراد مشهور نیز استفاده کنید. مطالعه مقاله وایرال چیست میتواند به شما در درک بهتر این موضوع کمک کند.
تاریخچه بازاریابی ویروسی
شاید برایتان جالب باشد تاریخچه بازاریابی ویروسی را بدانید. اولینبار “جفری ریپورت” در مقالهای در سال 1996 از عبارت بازاریابی ویروسی نام برد. پسازآن بود که توسعه بازاریابی ویروسی آغاز شد.
در همان سال “هاتمیل” این استراتژی را عملی کرد. این شرکت سرمایه اولیه خود را صرف تجهیزات و پرسنل کرد و تقریباً هیچ پولی برای تبلیغات نداشتند؛ در عوض، لینک «دریافت ایمیل هاتمیل رایگان» را در هر ایمیل قرار دادند. به این ترتیب، بسیاری از گیرندگان ایمیل، به کاربر تبدیل شدند. در نتیجه، طی دو سال، این شرکت فقط 500000 دلار برای تبلیغات هزینه کرد و 12 میلیون مشترک به دست آورد.
انواع روشهای بازاریابی ویروسی
انواع روشهای بازاریابی ویروسی شامل موارد زیر است:
- بازاریابی ویروسی عاطفی
محتوای ویروسی که منجر به ابراز واکنشهای عاطفی مانند خشم، خنده یا گریه میشود، با عنوان ویروس عاطفی شناخته میشود. بهترین ویژگی یک ویروس عاطفی این است که کاربران نمیتوانند آن را نادیده بگیرند، زیرا احساسات فعال شده آنها را مجبور میکند که مطالب را با دوستانشان به اشتراک بگذارند.
انتظار، سرگرمی، شوخطبعی و هیجان ازجمله احساسات مثبتی است که بر ذهنیت افراد تأثیر مستقیم دارد. با این حال احساسات منفی، مانند خشم، غم و گناه نیز به بازاریابی ویروسی کمک میکند. - بازاریابی ویروسی مشوق
روش مشوق یکی از انواع بازاریابی ویروسی است که سازمانها و شرکتهای مختلف برای افزایش مشتریان خود و رشد فروش محصولات از آن استفاده میکنند. در این نوع بازاریابی ویروسی، مشتری شرکت مورد نظر را به اشخاصی که میشناسد، معرفی کرده و سپس برای این کار پاداشی مانند، بن تخفیف یا محصول رایگان از شرکت دریافت میکند.
این روش همچنین از کاربران میخواهد در ازای یک هدیه یا تخفیف، پیام یا لینکی را برای دیگران ارسال کنند. به عنوان مثال، برای دریافت کد تخفیف، باید به یک گروه بپیوندید یا اطلاعات مربوط به یک مسابقه را بازنشر دهید تا بتوانید در آن شرکت کنید. - بازاریابی ویروسی مهندسی شده
در بازاریابی مهندسی شده محتوایی که تولید میشود بهطور تصادفی ویروسی نمیشود، زیرا در این روش همه چیز برنامهریزی شده است. در واقع محتواها بهطور عمدی و به شکلی مهندسی شدهاند که واکنش مخاطب را برانگیزند. گاهی بعضی از محتواها بهطور تصادفی ویروسی شدهاند، اما درصد تأثیرگذاری آنها پایین است، اما با استفاده از بازاریابی ویروسی مهندسی شده میتوانید به حداکثر تأثیرگذاری دست یابید. - بازاریابی ویروسی زنجیرهای
این رایجترین نوع بازاریابی ویروسی است که در آن کاربر پیام را به دیگران منتقل میکند. سپس یک زنجیره تشکیل میشود که در آن هر کاربر در حال اشتراک گذاری و ارسال آن به دیگری است. جوامع دینی به نحو مؤثری از این روش استفاده کردهاند. - بازاریابی ویروسی پر سر و صدا
در این نوع بازاریابی، غوغایی برای جلب توجه عموم ایجاد میشود. تبلیغات یا پیامهای جنجالی فوروارد میشوند تا به موضوع داغ گفتگو تبدیل شده و به راحتی بهعنوان یک ویروس منتشر شوند. حتماً به یاد میآورید که گاهی افراد مشهور قبل از انتشار فیلم یا آلبوم موسیقی، عمداً اخبار جعلی و شایعه درباره آن منتشر میکنند تا سر و صدا ایجاد کرده و به موضوع صحبتهای مردم عادی تبدیل شوند. - بازاریابی ویروسی بر اساس جذابیت
در این نوع بازاریابی ویروسی برخلاف تبلیغات مستقیم، فردی که برای عموم مردم جذاب و دوست داشتنی است باید به آنها نشان دهد که از برند مورد نظر استفاده میکند و از آن راضی است. - بازاریابی ویروسی با استفاده از تیزر
این نوع بازاریابی ویروسی اغلب برای تبلیغات آفلاین استفاده میشود. به عنوان مثال، طرح جالبی روی یک بیلبورد بدون هیچگونه پیام تبلیغاتی یا نام تجاری قرار میگیرد و توجه افراد را به خود جلب میکند. یک هفته بعد، یک طرح دیگر در همان بیلبورد ظاهر میشود و پس از مدتی پیام اصلی تبلیغ نمایان میشود. - بازاریابی ویروسی با استفاده از شوخ طبعی
در این بازاریابی کمپینهایی ایجاد میشود که در آن یک برند با کنایه به خود نگاه میکند. این روش اساساً بازاریابی ویروسی را از تبلیغات استاندارد متمایز میکند. این رویکرد در زمینههایی که اصلاً با شوخ طبعی همراه نیستند به خوبی جواب میدهد.
کاربرد و اهمیت بازاریابی ویروسی
بازاریابی ویروسی یا وایرال مارکتینگ یکی از روشهای بازاریابی دیجیتال است. در این نوع بازاریابی افراد تلاش میکنند محتوایی متفاوت تولید کنند. این محتوا باید آنقدر برای کاربران جذاب و دوست داشتنی باشد که ناخودآگاه ترغیب شوند آن را با دیگران به اشتراک بگذارند. به همین ترتیب، مثل اینکه انفجاری بزرگ رخ داده، محتوای شما سرتاسر اینترنت و فضای دیجیتال را فرامیگیرد. در بازاریابی ویروسی تلاش میشود با استفاده از محتوایی که برای کاربران جذاب است، برند یا محصولی به آنها معرفی شود، در نهایت تعداد علاقهمندان افزایش مییابد و فروش رشد میکند.
بازاریابی ویروسی یک شمشیر دو لبه است، زیرا بخش بزرگی از کنترل محتوا به دست کاربران میافتد، به همین دلیل خطر سوءتعبیر یا تقلید پیام نیز وجود دارد. از سوی دیگر، یک کمپین ویروسی موفق میتواند برای برند شما معجزه کند.
مهم نیست از طریق کدام استراتژی پیش میروید، فقط به یاد داشته باشید که هرگز در تکرار محتوای خود زیادهروی نکنید. به جای اینکه پیام خود را بارها و بارها تکرار کنید، بهترین راه این است که مکان و زمان مناسبی پیدا کنید و اجازه دهید «جریان ویروسی شدن» خودش به راه بیفتد.
در ادامه دلایل اهمیت و کاربردهای بازاریابی ویروسی را بررسی میکنیم:
بازاریابی ویروسی شبیه تبلیغات نیست
بازاریابی ویروسی اغلب حتی زمانی که نام تجاری به صورت گذرا و کوتاه ذکر میشود، به شما امکان میدهد توجه افرادی را که معمولاً به پیامهای تبلیغاتی اعتماد ندارند، جلب کنید. در اینگونه موارد کاربر فکر میکند که یک عکس یا ویدئو را به اشتراک گذاشته و در حال تبلیغات برای یک برند نیست.
بازاریابی ویروسی احساسات را برانگیخته میکند
بازاریابی ویروسی میتواند موجب برانگیختن واکنشهایی مانند شوک شدن، خندیدن یا گریه کردن شده و باعث میشود افراد از حالت خنثی نسبت به تبلیغات خارج شوند.
بازاریابی ویروسی جذابیتهای خود را دارد
دیدن ویدئویی جذاب که ازنظر جلوههای ویژه از بهترین کلیپها کم ندارد یا کاری را نشان میدهد که هیچکس قبلاً انجام نداده است، برای کاربران بسیار جالب است و توجه آنها را به برند موردنظر جلب میکند.
بازاریابی ویروسی توسط کاربران انجام میشود
شما فقط یک کمپین بازاریابی را طراحی میکنید و در اینترنت قرار میدهید، از اینجا به بعد باقی کارها به دست مخاطبان انجام میشود. آنها اگر محتوای شما را جالب بدانند شروع به اشتراکگذاری آن با دیگران میکنند.
بازاریابی ویروسی با انتشار در اینترنت عمل میکند
این ویژگی به شما امکان میدهد تا با سرعت به حداکثر تعداد مشتریان بالقوه برسید؛ اما بازاریابی ویروسی لزوماً فقط به صورت آنلاین اجرا نمیشود. انواع مختلفی از تبلیغات ویروسی مانند تیزر وجود دارد که به صورت آفلاین کار میکنند.