همانطور که در مطلب قبلی به آن اشاره شد، انجمن بینالمللی حملونقل هوایی یا به اختصار یاتا (IATA) انجمنی است که در ارتقا و توسعه حوزههای ایمنی، محیط زیست، خدمات، استاندارد و مدیریت فعال است. حال میخواهیم به آن بپردازیم که شرکتهای هواپیمایی باید چه مراحلی را طیکننده که بتوانند عضو IATA شوند و از آن مهمتر در عضویت آن باقی بمانند.
شرکتهای هواپیمایی میتوانند پس از پرداخت هزینههای عضویت و ارائه مدارکی چون مجوز بهرهبرداری (AOC) و صورتحسابهای مالی و گزارش عملکرد دو ساله شرکت و تأیید نهایی IATA به عضویت این انجمن در آیند. اما مهمترین شرط عضویت در IATA عضویت در ممیزی ایمنی عملیات IOSA و اخذ گواهینامه آن است. دریافت این گواهینامه صرفاً برای شرکتهای هواپیمایی صادر میشود که ناوگان آنها شامل هواپیمای چند موتوره با دو خلبان و با بیشترین وزن برخاستن بالاتر از ۵۷۰۰ کیلوگرم باشد.
اخذ گواهینامه IOSA دقیقاً همانجای سختگیرانه مراحل عضویت در IATA است. برای دریافت این مجوز شرکتهای هواپیمایی باید استانداردهای هشتگانه زیر را رعایت کرده و به تأیید بازرس IATA برسانند.
- استانداردهای سازمانی و سیستمهای مدیریتی (ORG)
- استانداردهای عملیات پرواز (FLT)
- استانداردهای کنترل عملیات و دیسپچ پرواز (DSP)
- استانداردهای مهندسی هواپیمایی و تعمیر و نگهداری (MNT)
- استانداردهای عملیات کابین (CAB)
- استانداردهای عملیات زمینی (GRH)
- استانداردهای عملیات بار (CGO)
- استانداردهای مدیریت امنیتی (SEC)
پس از طی همه مراحل و بررسیهای بازرسان IATA و درصورت موفقیت شرکت هواپیمایی، گواهینامه ۲۴ ماهه IOSA به ایرلاین ارائه میشود تا بتواند به عضویت IATA در آید.
نکته حائز اهمیت در عضویت IATA نظارت میدانی و ناگهانی بازرسان آن میباشد تا از رعایت کامل استانداردهای مدنظر خود اطمینان حاصل نماید.
در ایران ۳ شرکت هواپیمایی ایران ایر، ایران ایرتور و قشم موفق به دریاقت گواهینامه IOSA شدهاند. لازم به ذکر است که اخیراً گواهینامه شرکت هواپیمایی آسمان به دلیل فرارسیدن تاریخ انقضا، منقضی شده است.