اگر از فعالان صنعت گردشگری و هتلداری هستید، بدون شک بارها از اهمیت و ضرورت اجرای استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری شنیدهاید و درباره بازاریابی گردشگری خواندهاید. اما “دیجیتال مارکتینگ چیست؟” طبق تعریف «انجمن بازاریابی آمریکا» “American Marketing Association”، منظور از دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال “Digital Marketing” هرگونه تلاش و فعالیتهای بازاریابی آنلاین است که از طریق اینترنت انجام شود؛ تعریفی که در دیجیتال مارکتینگ گردشگری هم صدق میکند. حال این سوال مطرح میشود که چگونه به صنعت گردaگری وارد شد؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است ابتدا با صنعت گردشگری و ویژگیهای آن در عصر امروز آشنا شویم.
سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها به صنعت گردشگری وابسته است. در همین راستا گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) نشان میدهد که سهم سفر و گردشگری در تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۱، با رشدی ۶.۱ درصدی، به ۵ هزار و ۸۱۲ تریلیون دلار رسیده است.
این صنعت متشکل از زیرساختهایی متعددی مانند اقامت، حملونقل، جاذبهها، خدمات پذیرایی، خدمات تجاری مسافرت، فناوری اطلاعات و… است و در ادوار مختلف با تغییرات زیادی همراه بوده؛ بهطوریکه این صنعت در گذشته مبتنی بر جاذبه و تکنولوژیهای قدیمی بود اما امروزه، «تجربه» مهمترین محصول صنعت گردشگری است و تکنولوژیهای جدید جایگاه مهمی در آن پیدا کردهاند.
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباط در صنعت گردشگری همانند هستهای است که همه بخشهای مختلف این صنعت را از مسافران گرفته تا آژانس مسافرتی، شرکتهای مدیریت مقصد، اقامتگاهها و سایر بخشهای مرتبط، به یکدیگر متصل کرده و با افزایش هماهنگی میان بخشها، باعث ارتقای تجربه مسافران خواهد شد. توسعه اینترنت مفهوم جدیدی به نام «گردشگری الکترونیک» “ET – eTourim” پدید آورد که در آن، خرید و فروش محصولات و خدمات گردشگری از طریق کانالهای الکترونیکی مانند اینترنت انجام میشود.
اهمیت دیجیتال مارکتینگ گردشگری
دیجیتال مارکتینگ گردشگری دیگر نهتنها یک نیاز، بلکه یه روش بازاریابی ضروری برای فعالان کسب و کارهای گردشگری شناخته میشود. اگر به مراحل سفر مشتری از گذشته تا به امروز نگاه کنیم، متوجه میشویم مسافران امروز، دیگر مسافران سنتی و قدیمی گذشته نیستند، آگاهتر شدهاند، از کانالهای دیجیتالی و اینترنت در تمام مراحل خرید خود استفاده میکنند و تنها پس از بررسی فعالیتهای یک برند در کانالهای دیجیتالی و نظر مشتریان قبلی، به آن اعتماد میکنند.
به همین دلیل دیجیتال مارکتینگ گردشگری به راهی برای جلب اعتماد و توجه مصرفکنندگان تبدیل شده است و بازاريابان میتوانند با توجه به اهداف بازاریابی و بودجه خود، از کانالهای رایگان یا پولی برای ارتباط با مشتریان استفاده کنند.
دیجیتال مارکتینگ گردشگری به شما کمک میکند تا با پشتسرگذاشتن روشهای سنتی، به تعداد مخاطبان بیشتری نسبت به قبل دست پیدا کنید و مشتریان بالقوهای را که احتمال دارد محصول و خدمات شما را بخرند، هدف قرار دهید.
مزایای دیجیتال مارکتینگ گردشگری
هدفگیری دقیق مشتریان بالقوه، یکی از مهمترین مزایای دیجیتال مارکتینگ گردشگری است. حتماً میدانید که در تبلیغات سنتی مانند انتشار آگهی یا تیزرهای تبلیغاتی تلویزیون، کنترلی بر افرادی که آن را مشاهده میکنند، ندارید و اغلب هزینههای زیاد و بیهودهای صرف این تبلیغات میشود. در تبلیغات و کمپینهای دیجیتال مارکتینگ اما، بازی به شیوهای دیگری است.
دیجیتال مارکتینگ گردشگری به شما امکان میدهد تا گروه مخاطبان خاص خود را شناسایی کنید و با ارسال پیامهای شخصیسازیشده، آنها را هدف قرار دهید. علاوه بر این، امکان تمرکز بر گروه مخاطبان بزرگتری را خواهید داشت.
مزایای “بازاریابی دیجیتال” یا “دیجیتال مارکتینگ گردشگری” عبارتند از:
۱. مقرون به صرفه بودن
ابزارهای دیجیتال مارکتینگ با ارزیابی کمپینها و میزان بازگشت سرمایه یا ROI (Return on Investment) به کسبوکارها کمک میکند تا در صورت عدم موفقیت یک کمپین، سرمایهگذاری در آن را متوقف کنند یا استراتژیهای بازاریابی خود را تغییر دهند.
علاوه بر این، با دیجیتال مارکتینگ گردشگری کنترل کاملی بر کانالهای بازاریابی خودتان دارید. گاهی ممکن است برای کمپینهای تبلیغاتی و گاهی برای تولید محتوا در شبکههای اجتماعی سرمایهگذاری کنید. بدین ترتیب هرگز پول خود را در کانالهایی که بازدهی ندارند، هدر نخواهید داد.
اگر جزو کسبوکارهای کوچک با بودجه محدود هستید، میتوانید با حداقل هزینه در رسانههای اجتماعی، وبلاگنویسی یا سئو وبسایت خود سرمایهگذاری کنید و بازگشت سرمایه بالایی بهدست آورید.
۲. امکان رقابت با برندهای بزرگ
اگر بهدنبال رقابت با برندهای بزرگ هستید، دیجیتال مارکتینگ گردشگری کلید موفقیت شما است. رقابت با برندهای بزرگی که میلیونها دلار در تبلیغات تلویزیونی یا کمپینهای جهانی سرمایهگذاری میکنند، کار بسیار دشواری است؛ اما با استفاده از روشهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری میتوانید رقبای خود را پشت سر بگذارید. اما چگونه؟
برای مثال، کلمات کلیدی مرتبط با محصول یا خدمات خود را پیدا کنید و سعی کنید با تولید محتوای باکیفیت در صدر جستوجوهای گوگل قرار بگیرید. موتورهای جستجو، کاری به بزرگی برند شما ندارد، آنها بهدنبال محتوایی هستند که به بهترین شکل به سوالات مخاطب پاسخ دهد.
۳. امکان اندازهگیری بازگشت سرمایه
بزرگترین محدودیت تبلیغات سنتی، یعنی امکان اندازهگیری، با دیجیتال مارکتینگ حل میشود. ابزارهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری با بررسی تعداد اشتراکگذاری مطالب، بازدیدها، کلیکها و مدتزمانی که مخاطبان در وبسایت سپری میکنند، میزان تعامل مخاطب با استراتژیهای شما را نشان میدهد.
برخلاف بازاریابی آفلاین، بازاریابان در دیجیتال مارکتینگ میتوانند نتایج دقیق کمپینهای خود را در زمان واقعی مشاهده کنند.
۴. سازگاری و تغییر آسان استراتژیهای بازاریابی
در تعیین استراتژیهای بازاریابی گاهی هیچچیز طبق برنامهریزی پیش نمیرود و محاسبات غلط، فرضیههای نادرست یا عدم مشارکت مخاطبان، همه معادلات را خراب میکند؛ در چنین شرایطی باید استراتژیهای بازاریابی خود را تغییر دهیم.
استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری بهدلیل سازگاری و انعطافپذیری بیشتری که دارند، به شما اجازه میدهند تا راحتتر آنها را تغییر دهید. مثلا، اگر یک تبلیغ آنلاین آنطور که باید پیش نرفت، میتوانید بهسرعت آن را متوقف کنید یا شیوه آن را تغییر دهید.
۵. افزایش نرخ تبدیل سرنخها و مشتریان بالقوه
با بهبود استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری میتوانید نرخ تبدیل سرنخها و مشتریان بالقوه خود را افزایش دهید. در واقع، با سرمایه گذاری در دیجیتال مارکتینگ میتوانید بهصورت بهینه، به جذب مشتری و توسعه کسبوکار خود بپردازید. دیجیتال مارکتینگ فرصتی برای شما و کسب و کارتان فراهم میکند تا مخاطبان خاص را هدف قرار دهید و مشتریان با کیفیت بالاتری جذب کنید.
ابزارهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری
قبلاً گفتیم که یکی از مزایای مهم دیجیتال مارکتینگ گردشگری، قابلیت ارزیابی و اندازهگیری آن است. برای این کار، نیاز به ابزارهای مناسبی داریم. با ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، میتوان ترافیک وبسایت، میزان مشارکت مخاطبان با محتوای رسانههای اجتماعی و… را اندازهگیری کرد و با بررسی میزان بازگشت سرمایه در کانالهای دیجیتالی مختلف، از سرمایهگذاری در کانالهای بیهوده پرهیز کرد.
اما مهمترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ گردشگری کدامند؟
۱. ابزارهای محاسبه ترافیک وبسایت
با استفاده از نرمافزارهای تجزیهوتحلیل در دیجیتال مارکتینگ، میتوانید تعداد دقیق بازدید کنندههای وبسایت، دستگاههای مورد استفاده آنها و نحوه ورود آنها به سایت را بررسی کنید.
این آمار و ارقام به شما کمک خواهد کرد تا استراتژیهای بازاریابی خود را هدفمندتر طراحی و اجرا کنید؛ برای مثال، با توجه به تعداد بازدیدکنندهها در کانالهای مختلف، کانالهای مهم بازاریابی و محتواهای مناسب را اولویتبندی کنید یا اگر ترافیک ارگانیک وبسایت شما، کمتر از ده درصد است، با سرمایهگذاری بر روی سئوی سایت، مخاطبان بیشتری را جذب کنید.
برخی از ابزارهای پرکاربرد در تحلیل ترافیک وبسایت عبارتند از:
– Google Analytics: تجزیهوتحلیل رفتار کاربران در وبسایت، تعداد بازدیدها، میزان ورودی از منابع مختلف، موقعیت جغرافیایی کاربران
– Alexa: آمار بازدیدکنندگان و تحلیل رقبا
– Similarweb: بررسی آمار بازدیدکنندگان و تحلیل رقبا
– Hotjar: درک و رصد رفتار کاربران از بخشهای پرکلیک گرفته تا حرکات موس و میزان اسکرول کاربران
۲. ابزارهای سئو وبسایت
با بهینهسازی سئو وبسایت به کمک ابزارهای دیجیتال مارکتینگ میتوانید رتبه بالاتری در لیست جستوجوی گوگل کسب کنید و با استفاده درست کلمات کلیدی در محتوای وبسایت و پاسخدهی به سوالات پرتکرار مخاطبان، تعداد بازدیدکنندگان خود را افزایش دهید.
ابزارهای پرکاربرد در سئو وبسایت کدامند؟
– Moz: بررسی کلیدواژهها و بکلینکها بهصورت رایگان (نسخه پولی این نرمافزار برای سئو و تحلیل رقبا «Moz Pro» نام دارد)
– Ahrefs: ابزاری برای تجزیهوتحلیل صفحات برتر رقبا، رتبهبندی محتوای آنها و بررسی کلمات کلیدی مهم در محتوا
– SEMRush: نرمافزاری پولی برای تحلیل سئو، بک لینک، تجزیهوتحلیل تبلیغات رقبا و تولید کلمات کلیدی
۳. ابزارهای مدیریت شبکههای اجتماعی
تولید محتوا در شبکههای اجتماعی بدون رصدکردن میزان تعاملات مخاطبان، کاربری چندانی برای موفقیت و رشد کسبوکارتان نخواهد داشت. اما برای کارآمد کردن انواع بازاریابی در شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام مارکتینگ باید از چه ابزاری استفاده کنیم؟
– Hootsuite: رصد همزمان پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، زمانبندی انتشار پستها و خواندن نظرات کاربران و تعامل با آنها
– Social blade: پیگیری آمار و رشد در شبکههای اجتماعی، تحلیل صفحههای اجتماعی رقبا
- Buffer: ابزاری مناسب برای زمانبندی پستها، تنظیم تقویم محتوا و بررسی عملکرد و میزان تعامل پستها
۴- ابزارهای مدیریت ایمیلها
اگر از بازاریابی ایمیل، بهعنوان استراتژی دیجیتال مارکتینگ گردشگری استفاده میکنید، ابزارهای زیر در مدیریت بهتر ایمیلها به شما کمک خواهد کرد:
– Mailchimp: ابزاری ضروری برای افزایش نرخ تبدیل و دسترسی موثر به مشتریان، ایجاد کمپین ایمیل انعطافپذیر و ارسال ایمیلهای هدفمند و زمانبندیشده به مخاطبان
– MailerLite: امکان طراحی ایمیلها یا پرسشنامههای خودکار
– Sender: استفاده از قالبهای از پیش ساخته شده یا طراحی ایمیلهای منحصربهفرد
۵. ابزارهای مدیریت پروژه
ابزارهای دیجیتالی مدیریت پروژه با استفاده از تکنولوژی باعث تسهیل نظارت و مدیریت پروژهها و رصدکردن اعضای تیم میشود. اما برخی از این ابزارها عبارتند از:
– Trello: امکان ایجاد بردهای نامحدود، مدیریت پروژهها و پیگیری آنها
– Slack: یک سرویس آنلاین با امکان ارتباط گروهی و سریع میان اعضای گروههای کوچک و متوسط و ارسال پیام به همه اعضای گروه